Samenwerking tussen natuur en landbouw
Vroeger hebben boeren zich gevestigd op de optimale plek, meestal dichtbij water, op hogere gelegen plaatsen. Agrarische gronden werden bemest met dierlijke mest en aan het einde van de 19de eeuw groeide de vraag naar meer landbouwproducten. De grond was te arm en kunstmest bracht de oplossing met als gevolg grootschalige ontginningen. Elementen zoals hagen, kleine boomgroepen, singels e.d. zijn verloren gegaan omdat opbrengst belangrijker was.
Steeds vaker hoor je termen zoals ecologie, biodiversiteit, duurzaamheid. Kun je deze termen combineren met de landbouw? Welk effect heeft dat op het landschap, de landschappelijke karakteristieken of herkenbaarheid van de plek? Is er een samenwerking mogelijk tussen natuur en landbouw?
Volgens Hans Huijbers, voorzitter van de Zuidelijke Land- en Tuinbouw Organisatie (ZLTO) wel, hij zegt dat de moderne boer een verzorger van de natuurlijke omgeving wordt.
Bron: https://www.foodlog.nl/artikel/de-boer-is-een-agro-ecoloog/
Is het mogelijk om ons dagelijks voedsel te verbouwen in agrarische ecosystemen die het milieu en de biodiversiteit verbeteren? Ja! In vergelijking met de maisteelt kun je meer calorieën, eiwitten en vetten produceren per hectare in een goed ontworpen agrarisch systeem. Voordelen zijn: de beplanting hoeft niet telkens opnieuw aangeplant te worden, het voorkomt erosie, bomen slaan de CO2 op in de bodem, zorgt voor een goede vruchtbare bodem en kan beheerd worden zonder het gebruik van fossiele brandstoffen.
Stel bossen of bosranden worden aangelegd met fruitbomen, bessen en noten. Dit gebeurt ook in de lagen die bij een normale bosrand aanwezig zijn. Zo’n rand is verdeeld in een zoom (zone met ruigtekruiden) en de mantel (struikgewas), dan volgt de kern met de volgroeide bomen. Voor een voedselbos/agrobos geldt dan: een zoom van onder- en bovengrondse kruiden, de mantel van bessenstruiken of vlierstruiken en de kern van fruit- en notenbomen. Duidelijk is te zien dat er bij een voedselbos meerdere teeltlagen zijn, dan bij een reguliere akker.
Veel agrariërs zien het voordeel van het planten van bomen op landbouwgronden, het aantal bomen is de afgelopen jaren wereldwijd gestegen.* Dit verzacht de klimaatverandering. Bomen slaan CO2 op en geven schaduw. Agrobosbouw laat zien dat landbouw een onderdeel is van de natuur en gebruikt de kracht van de natuur om voedsel te produceren. De samenhang van de omgeving, de bodem en de plek is hierbij erg belangrijk.
Dit gegeven biedt kansen om het landschap wat eerst zo grootschalig was, terug te brengen naar het landschap van weleer of er ontstaat een nieuw landschap…
* Foodlog, 9 aug 2016 In de media Bomen op akkers helpen tegen klimaatverandering. Redactie Foodlog.
