Ik heb een zieke boom op mijn boerenerf.
De boom heeft donkere verkleuringen op de bast, deze beginnen bij de blad aanzet en is later ook aan de tak zichtbaar. Het topdeel van de tak is afgestorven. Deze ziekte heet Essentaksterfte en is bij uitstek een ziekte die vooral in de buitengebieden voorkomt.
Wat maakt deze boom ziek.
Essentaksterfte heeft zich vanaf de jaren 90 vanuit Polen naar West-Europa verspreid. Dat de ziekte veroorzaakt wordt door een schimmel werd ontdekt in 2006. De schimmel groeit in de houtvaten, waardoor de vaten verstopt raken en de takken en bladeren verdrogen en afsterven. Vooral bij de gewone es (Fraxinus excelsior) en de smalbladige es komt de ziekte voor. 1
Uit onderzoek is gebleken dat deze schimmel zich verspreidt via sporen in de lucht, maar ook sterke snoei maakt de essen extra gevoelig voor de infectie. Door snel sterk aangetaste essen of aangetast blad en takken te verwijderen kan de infectiedruk verminderen, maar kan de infectie door de schimmel niet voorkomen worden.2 Essen die minder resistent zijn dan de Fraxinus excelsior zijn: F. ornus, F. mandshurica, F. americana en F. pennsylvanica.
Biodiversiteit
Op en om boerenerven werd deze snelgroeiende es veel aangeplant. De aanplant van gevarieerde erfbeplanting (diversiteit in soorten), kan op termijn helpen de verspreiding van de ziekte te bemoeilijken. Kies een andere soort boom die past binnen het gebied waar hij wordt toegepast, want elk landschapstype heeft zijn eigen kenmerkende flora.
Wegen, lanen en boerenerven worden begeleidt door bomenrijen, bossen, houtsingels, houtwallen, bosjes, hagen of sloten. Behoud deze markante landschapselementen door zorgvuldig om te gaan met het vervangen van zieke bomen door gebiedseigen materiaal.
Wil je de es op jou boerenerf vervangen kan dat door bomen die bijvoorbeeld vaak op een traditioneel erf werden geplant. Bomen zoals bijvoorbeeld de beuk, linde of kastanje stonden meestal aan de voorzijde van de boerderij. Bij een boerderij hoort een boomgaard met hoogstamfruitbomen en verschillende bessenstruiken. Achter en naast de boerderij stonden bomen die van nature in het ‘veld’ staan, zoals bijvoorbeeld eiken of andere inheemse en gebiedseigen bomen.
Bronvermelding:
1 http://www.plantenziektekunde.nl/essentaksterfte/
2 http://edepot.wur.nl/177137
