In bijna elke tuin is wel een bijenhotel te vinden. Maar de wilde bijen komen niet, als je ze niet van voldoende stuifmeel en nectar voorziet. In mijn vorige blog hebben we het gehad over vlinders in de tuin, maar wil je alle insecten goed kunnen bedienen kun je ook inheemse bloemen van regionale herkomst in de tuin planten.

De planten die we langs de weg, slootkanten, in het bos en in singels vinden zijn planten die al decennialang de tijd hebben gehad een goede samenwerking aan te gaan met de insecten. Zij bloeien op het juiste moment en bieden hun voedsel aan op het ideale tijdstip. De meeste ‘tuinplanten’ missen deze balans, dat betekent niet dat je geen borders in je tuin kunt maken met tuinplanten. Maar je kunt eens verder kijken en een samenwerking aangaan met inheemse planten.

In de tijd zonder kwekers

In de tijd dat er nog geen kwekers bestonden, ontstonden planten spontaan. Toen konden planten ongestoord hun gang gaan, omdat wij de bodem met rust lieten. De natuur zorgde er zelf voor welke plant het op een bepaalde plek goed deed.  Het bodemleven en de insecten speelden hierbij een grote rol. Het was een systeem op zich en hield zichzelf in stand. Plagen en ziekten werden door natuurlijke vijanden geweerd. De uitwerpselen van deze vijanden zorgden voor de bemesting van de plant. Alle planten die van nature op een plek voorkomen noemen we wilde of inheemse planten. Met Heem geef je aan dat deze planten daar altijd al groeiden.

Nasmaak

Toen de mens ingreep werd het allemaal anders……. Door mensenhanden, door bebouwing en ontbossing zijn veel wilde planten verdwenen.

De wilde plant heeft een nare nasmaak, veel mensen denken als ze horen: wilde planten aan brandnetel, zevenblad of de distel. Deze planten wil je niet in je tuin omdat ze woekeren. Je wilt zelf controle houden over je border, natuurlijk! Maar er zijn veel inheemse planten die niet woekeren en die een meerwaarde opleveren in de border door hun kleur, bloeiwijze en geur, maar ook een meerwaarde hebben voor insect en dier.

Manipulatie

De mens heeft deze wilde soorten gemanipuleerd, We wilden een mooiere kleur bloem, minder ziekten, een andere groeiwijze e.d.. Soms kunnen bijen zelfs niet bij de nectar komen!  Deze kwaliteiten door ons zo gewaardeerd, vallen minder in de smaak bij de insecten en kleine dieren. Deze nieuwe soorten hebben de wilde soorten verdrongen omdat wij de wilde planten hebben vervangen hierdoor. Maar deze bewerkte soorten zijn geen goede vervangers. Ze hebben niet dezelfde kwaliteiten voor ons ecosysteem als de wilde soorten. Het is een soort verarming van ons ecosysteem! Plagen zoals de Eikenprocessierups hebben kunnen ontstaan doordat hun natuurlijke (nuttige) vijanden waren verdwenen. De nuttige beestjes en bepaalde bijensoorten zijn weggegaan of uitgestorven omdat er voor hen niet de juiste planten meer waren.

Ecosysteem

Met de gecultiveerde planten kun je zeker ook een goed ecosysteem maken in je tuin. Zorg er dan wel voor dat je soorten kiest waardoor er een goede kringloop ontstaat planten die een goed aantrekkingskracht hebben op insecten, vlinders en vogels: waardplanten dus!

Wat ook belangrijk is, is het bodemleven, daarbij is het goed te zorgen voor doorlaatbaarheid en luchtigheid. Wilde en inheemse planten zijn sterk en hebben vaak minder zorg nodig dan gecultiveerde planten. Wilde planten zijn immers niet letterlijk wild, maar hebben hun eigen kwaliteiten.

Denk er eens over na, dan zou de wereld al een stukje mooier en gezonder worden.

Meer informatie:

Enkele heemplanten, die je in de border kunt combineren met de gekweekte vaste planten, zijn:

• Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare)
• Guldenroede (Solidago)
• Leverkruid (Eupatorium cannabinum)
• Koninginnekruid (Eupatorium maculatum)
• Duizendblad (Achillea)
• Kattenstaart (Lythrum salicaria)