Leven in de tuin, dat vindt iedereen toch leuk? Huisdieren, kippen en eenden, maar ook de egels zijn populair. Mooi dat bovengrondse leven, maar wat gebeurt er ondergronds? Een goed bodemleven is van belang voor een goed biologisch evenwicht. Jouw planten hebben hier voordeel van. Er ontstaat een goede bodemstructuur, door bijvoorbeeld het aanbrengen van organische mest, gewasresten en groenbemesters. Het bodemleven haalt hier de voedingsstoffen uit voor de planten. Maar die wormen en ander bodemleven doen nog meer!
Goed bodemleven wat doet dat?
Goed bodemleven breekt de plantenresten, mest en dode bodemorganismen af en maken hieruit voedingsstoffen vrij. Zij bouwen de organische stof op, die langzaam wordt afgebroken. Verder ze bouwen een goede bodemstructuur, door het losmaken van te dichte grond. Dit doen zij door het graven van gangen. Het bodemleven vormt slijmstoffen die de bodemdeeltjes aan elkaar klitten en mengen de organische en anorganische bodemdelen. Ten laatste beperken zij de ziekteverwekkende organismen.
Een gezonde bodem heeft een mooie structuur, vochthuishouding en LEVEN. Maar hoe weet je nu wanneer jouw bodem gezond is? In een vruchtbare grond zit, o.a.:
- Bacteriën en actinomyceten 10.080 kg per ha
- Schimmels 10.000 kg per ha
- Protozoën 379 kg per ha
- Nematoden (aaltjes) 50 kg per ha
- Springstaarten 6,5 kg per ha
- Mijten 4,4 kg per ha
- Enchytraeen 15
- Duizendpoten, insecten, spinnen 67 kg per ha
- Regenwormen 4000 kg per ha
- Mollen e.a. 1 kg per ha
(Bron: www.goedbodembeheer.nl 16-11-2022)
Hoe krijg je goed bodemleven?
Over dit bodemleven ga ik het in deze editie hebben. In de natuur groeit de bodem zo snel als mogelijk dicht. In eerste instantie met eenjarige planten, wij noemen dat onkruiden. Of de grond wordt bedekt met een laag bladeren. Dat blad is goed voor de bodem. Het houdt vocht vast en geeft voeding af aan de bodem. Tijdens zonnige perioden kan de zon niet direct op de aarde schijnen en droogt de bodem niet zo snel uit. In de winter betekent een laag blad extra isolatie voor de planten. Als het herfst is en het blad valt van de bomen, hoef je dat dus niet zomaar weg te gooien! Want we gaan mulchen.
Mulchen betekent de bodem bedekken met bladeren, net als in de natuur. Mulchen kun je met blad, houtsnippers, stro en compost. De herfst is hier bij uitstek het goede jaargetijde hiervoor 
. Het afgevallen blad werk je luchtig tussen de planten in de borders. Wintergroene planten kun je beter vrijhouden van blad. Leg het blad tussen de planten, want bovenop werkt verstikkend voor de plant. Ook het blad op het gazon graag opruimen of verplaatsen naar de borders. Sommige bladeren of onderdelen zijn niet of nauwelijks gecomposteerd in het voorjaar, deze dien je op te ruimen. De slakken worden wakker in het voorjaar en als je de onverteerbare mulchlaag hebt opgeruimd komen ze tevoorschijn. Kun je ze direct uitzetten daar waar ze geen schade kunnen aanrichten. Mijn eenden zijn er dol op…. De onverteerde mulchlaag kan naar de composthoop.
Net als planten vinden beestjes de laag bladeren heerlijk, zij schuilen daar voor de kou. Vogels zijn dol op deze insecten en zitten daarom graag tussen de bladeren te zoeken naar eten. Ook de egel vindt hier zijn rustplaats voor de winter.
Bladaarde, de grond die overblijft na de winter, bevat veel voedingsstoffen voor planten. Deze stoffen bevorderen de groei van bijvoorbeeld Mycorrhiza schimmels. Deze Mycorrhiza schimmels werken samen met de wortels van planten. Zij beschermen de planten tegen kwaadaardige schimmels, ziektes en bacteriën.
Ook de zuurgraad van de bodem is belangrijk. Er is namelijk een grotere bacterie-activiteit wanneer de bodem minder zuur is (hogere PH-waarde heeft). Omdat de bacteriën de neiging hebben het organisch materiaal af te breken, kan dit tot humusafbraak leiden. Te sterk bekalken daarentegen kan een negatieve invloed hebben op de grond. Het gaat om de balans!
Nu is het de tijd om je bodem te gaan vertroetelen! Blad verzamelen!
Document Werken aan bodemvruchtbaarheid van Goed bodem beheer