Anders kijken naar je tuin

Anders kijken – hoe de herfst je tuinontwerp scherper maakt

De herfst maakt je tuin stil. De uitbundigheid van de zomer is voorbij, de bloemen raken uitgebloeid, veel planten trekken zich terug. Wat overblijft is de essentie: de lijnen, de vormen, de ruimte. Juist nu, in de stilte van het seizoen, kun je als tuinliefhebber of ontwerper met een frisse blik kijken. De herfst laat je zien waar de kracht zit – en waar nog iets mag gebeuren.

De ruggengraat van de tuin wordt zichtbaar

Zonder het zomerse groen komt de structuur van de tuin naar voren.
Welke zichtlijnen zijn er eigenlijk?
Waar eindigt je blik – op iets moois of op een schutting?
Welke plekken nodigen uit om even te blijven staan?

Je ziet ineens of er balans is tussen open en gesloten ruimtes.
Of paden op natuurlijke wijze leiden, of juist afbreken.
Of er plekken zijn die privacy missen, of hoeken die juist te veel opgesloten aanvoelen.

Dit is het moment waarop de tuin zichzelf aan je laat zien. Niet in details, maar in de grote lijnen.

Ruimte voor reflectie én voor dromen

Omdat de tuin rustiger is, ontstaat ook ruimte in je hoofd.
Je kunt afstand nemen van het dagelijkse onderhoud en het ‘doen’, en je afvragen:

– Voelt deze plek nog zoals ik had gehoopt?
– Waar ben ik echt graag?
– Mis ik schaduw, geborgenheid of juist een open plek in de zon?

De herfst nodigt uit tot reflectie, maar ook tot dromen.
Want alles wat je nu bedenkt, kun je in de winter verder uitwerken – en in het voorjaar tot leven brengen.

Herfst als ontwerptijd: waar begin je mee?

Als ik in het najaar met een ontwerp begin, start ik niet met kleur of bloei. Ik begin met ruimte.
Met hoe je je verplaatst door een tuin. Waar je tot rust komt. Waar je beschut zit, en waar de zon mag binnenvallen.

Die ‘ruimtelijke beleving’ is de basis. Daar bovenop komt sfeer, beplanting, details.

Wil je zelf hiermee aan de slag? Begin dan met een wandeling door je tuin op een rustige herfstdag.
Maak foto’s of schetsen. Noteer waar je iets mist. Waar het klopt. Waar je blijft hangen met je blik – of juist afgeleid wordt.

Dingen die je nu al kunt doen:

Snoeien om zichtlijnen terug te brengen
Sommige bomen of struiken zijn te groot geworden. Door terug te snoeien kun je opnieuw spelen met doorkijkjes.
Vaste planten verplanten of splitsen
Nu zie je waar het te vol is – en waar het juist leeg aanvoelt. Herverdeel je beplanting met oog op compositie.
Eerste structuurplanten aanbrengen
Bomen of heesters die straks voor schaduw, beschutting of diepte zorgen kun je nu al planten.
Eenvoudige schets maken
Zelfs een simpele plattegrond met cirkels, lijnen en notities kan helpen om je ideeën vorm te geven.

Mini-oefening: Kijk met herfstoog naar je tuin

Een eenvoudige oefening om structuur, sfeer en beleving in je tuin opnieuw te ontdekken.

Stap 1: Kies een rustig moment

Ga op een droge herfstdag naar buiten, bij voorkeur in de ochtend of late middag – als het licht zacht is.

Stap 2: Loop langzaam door je tuin

Stel jezelf onderweg deze vragen:
– Waar blijf ik vanzelf even staan?
– Waar loop ik snel aan voorbij?
– Welke plekken voelen prettig? Welke juist niet?
– Waar is het te open, te gesloten, te druk of te leeg?

Tip: Maak onderweg foto’s vanaf ooghoogte op verschillende plekken in je tuin.

Stap 3: Teken je tuin uit

Maak een simpele plattegrond van je tuin (hoeft niet op schaal).
Zet een kruisje waar je graag bent, een sterretje bij plekken die ‘niet kloppen’ en noteer zichtlijnen of schaduwplekken.

Stap 4: Beantwoord deze drie vragen:

1.Waar zou ik meer geborgenheid willen voelen?
2. Welke plek mag juist opener en lichter worden?
3. Waar zou een boom of struik iets toevoegen – aan sfeer, aan structuur, aan beleving?

De herfst dwingt je om anders te kijken. Juist daardoor zie je scherper.

Niet alleen wat er staat, maar wat er mogelijk is.

Wil je begeleiding bij het kijken, denken en vormgeven van jouw tuin in deze fase? Ik help je graag om jouw tuin vanuit de seizoenen én vanuit jouw gevoel opnieuw te benaderen.